Mụn bã đậu là gì? Nguyên nhân và cách xử lý mụn bã đậu đúng

Mụn bã đậu hay còn gọi là u bã đậu, loại mụn này có thể mọc ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể, đặc biệt là những vùng tiết dầu nhiều, vùng da không được vệ sinh kỹ lưỡng, thường xuyên ẩm ướt. Mụn bã đậu tuy không đau, nhưng để lâu dài nó sẽ tăng kích thước nhô cao trên bề mặt da không chỉ gây mất thẩm mỹ mà còn gây khó chịu. Vậy mụn bã đậu là gì? Nguyên nhân hình thành mụn như thế nào? Bài viết này Góc điều trị mụn sẽ giải đáp chi tiết cho bạn. 

Mụn bã đậu (u bã đậu) là gì? Những vị trí thường mọc u bã đậu

Mụn u bã đậu là mụn lành tính có vỏ bọc ngoài, bên trong thường chứa dịch thể lỏng màu vàng nhạt hoặc vàng đục. Thông thường, khi mới mọc u sẽ không gây đau, nhưng một khi chuyển sang trạng thái viêm, mụn sẽ sưng to, tấy đỏ và khiến người bị có cảm giác đau rát nặng nề, thậm chí có thể hành sốt.

Mụn bã đậu có thể xuất hiện ở nhiều vị trí trên cơ thể, chẳng hạn như mụn bã đậu ở mặt, mụn bã đậu ở lưng, mụn bã đậu ở nách, mụn bã đậu ở vùng kín,…

Về cơ bản, u bã đậu là một dạng u lành, không gây hại cho sức khỏe hay cơ thể. Tuy nhiên, chúng lại ảnh hưởng khá lớn về mặt thẩm mỹ, ngoài ra khi sưng viêm còn có thể gây ra cảm giác đau rát nên phần lớn mọi người đều tìm cách loại bỏ những nốt mụn u này trước khi tình trạng của chúng diễn tiến nặng hơn.

Nguyên nhân gây ra mụn bã đậu 

Mụn bã đậu hình thành thường do nguyên nhân tắc ống tuyến bã, dẫn đến tình trạng bã nhờn, chất bã không có đường bài tiết ra ngoài, tích tụ trong lỗ chân lông lâu ngày sẽ tạo thành u bã đậu hay còn gọi là mụn bã đậu. 

Bên cạnh đó, còn một số nguyên nhân khác khiến cho tuyến bã nhờn bị bít tắc gây hình thành mụn bã đậu đó là: rối loạn nội tiết tố ở tuổi dậy thì, da bị chấn thương, da không được vệ sinh sạch sẽ dẫn đến tình trạng bã nhờn tích tụ trong lỗ chân lông khiến mụn bã đậu hình thành.

Dấu hiệu nhận biết và hình ảnh u bã đậu

Vì có hình dạng gần giống mụn bọc nên u bã đậu còn được gọi là mụn bã đậu. Sau đây là một số dấu hiệu nhận biết thông thường mà bạn có thể tham khảo để có biện pháp loại bỏ những nốt mụn này trong thời gian sớm nhất.

• 70% dấu hiệu của u bã đậu giống với mụn bọc. Tuy nhiên, chúng sẽ không “chín”, tức là phần mủ không có biểu hiện khô và bong ra sau 1 – 2 tuần. Ngoài ra, chúng liên tục tái lại ở cùng 1 vị trí dù bạn đã nặn sạch mủ và khử trùng đúng quy trình.
• U nổi thẳng lên trên bề mặt da chứ không lặn dưới da trong 1 – 2 ngày đầu như mụn, khi chạm vào có cảm giác khá mềm, không bị căng tức.
• Mụn có xu hướng to ra theo thời gian, thậm chí chèn ép vào các dây thần kinh gây đau và khó chịu.
• Nếu không được xử lý đúng cách, u có thể bị viêm loét, hoại tử và để lai các vết sẹo lõm trên da.

Tham khảo một số hình ảnh u hoặc mụn bã đậu dưới đây để dễ nhận biết về tình trạng da liễu này:

Mụn u bã đậu có tự lành không? Có nguy hiểm không

Về cơ bản, mụn bã đậu không phải là một tình trạng đáng lo ngại. Tuy nhiên, nếu không được điều trị đúng lộ trình khiến mụn chuyển sang trạng thái viêm, bạn sẽ phải đối diện với nhiều rủi ro không mong muốn. Một trong số đó chính là sưng đau, tấy đỏ, sẹo lồi – sẹo lõm, nhiễm trùng máu…

Phần lớn u bã đậu không thể tự lành, ngoại trừ những trường hợp u mới phát triển và có kích thước nhỏ. Chính vì vậy, hãy đến trạm xá, phòng khám hoặc những bệnh viện uy tín, chất lượng để thực hiện chẩn đoán và có biện pháp xử lý phù hợp nhất.

Có nên nặn mụn bã đậu không?

Trường hợp thứ nhất, có nên nặn mụn bã đậu tại nhà không? Nếu bạn chưa từng học qua trường lớp hay được đào tạo kiến thức về y tế thì câu trả lời là KHÔNG. Mụn bã đậu là u lành tính không có nghĩa bạn có thể tự rạch và nặn mụn tại nhà. Theo thống kê từ các cơ sở y tế, khoảng 55 – 60% trên tổng số ca u bã đậu chuyển sang tình trạng bội nhiễm là do tự rạch hút tại nhà.

Trường hợp thứ hai, có nên nặn mụn u bã đậu tại các cơ sở y tế không? CÓ, nếu bác sĩ đưa ra chỉ định nặn. Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, phương pháp nặn mụn u bã đậu cũng không còn quá phổ biến. Phần lớn các bác sĩ sẽ yêu cầu bạn thực hiện tiểu phẫu hoặc đốt bằng laser.

Cách xử lý mụn bã đậu phổ biến nhất hiện nay

Hiện nay có nhiều cách xử lý khác nhau có thể giúp bạn loại bỏ những nốt mụn u bã đậu đáng ghét. Mỗi phương pháp đều sở hữu ưu điểm và nhược điểm riêng. Chính vì vậy, bạn nên cân nhắc đến tình trạng sức khỏe hiện tại và mức độ an toàn để chọn cho mình một phương pháp phù hợp.

Sử dụng thuốc trị mụn u bã đậu có hết không?

Có hai phương pháp điều trị mụn bã đậu bằng thuốc: Một là sử dụng thuốc Đông Y, hai là sử dụng kháng sinh. Về mặt lý thuyết, kháng sinh trị liệu đơn lẻ không mang đến hiệu quả dứt điểm hoàn toàn. Chúng cần được kết hợp với tiểu phẫu và xâm lấn để giúp bạn có được kết quả tốt nhất.

Vậy nên ở đây, ta chỉ bàn đến thuốc Đông y, bao gồm cả thuốc đường uống và đường bôi.

Ưu điểm:

• Dễ tìm mua, chỉ cần một cú bấm chuột và một cuộc điện thoại, sản phẩm sẽ được giao đến cửa nhà bạn.
• Giá rẻ, mức giá của những sản phẩm này chỉ dao động ở mức vài chục ngàn đồng.

Nhược điểm:

• Không có khả năng đặc trị hiệu quả, vô thưởng vô phạt, thậm chí có trường hợp còn “chữa lợn lành thành lợn què”.
• Làm tăng nguy cơ nhiễm trùng, ảnh hưởng đến những vùng da xung quanh, đặc biệt với những khối u trên mí mắt có thể gây mất thị lực nếu không may thuốc rơi vào đồng tử.

Chính vì vậy, cũng giống như những mẹo dân gian chữa mụn bã đậu, các loại thuốc Đông Y không thể giúp bạn trị khỏi hoàn toàn.

Phương pháp phẫu thuật loại bỏ u bã đậu

Đây là phương pháp duy nhất được Bộ Y tế và thế giới công nhận về hiệu quả điều trị mụn bã đậu. Bạn có thể lựa chọn cắt bỏ khối u bằng dao phẫu thuật chuyên dụng hoặc Laser. Cả hai đều mang đến công dụng và kết quả như nhau nên bạn hãy hỏi ý kiến bác sĩ để biết mình phù hợp với phương pháp nào hơn nhé.

Về cơ bản, quy trình thực hiện phẫu thuật cắt bỏ u bã đậu sẽ bao gồm những bước như sau:

• Bước 1: Thực hiện gây tê cục bộ cho người bệnh tại vị trí cần phẫu thuật. Sau đó bác sĩ sẽ tiến hành sát trùng xung quanh nốt u bã đậu. Một số bệnh viện có thể sử dụng thêm khăn trùm để tránh dịch mủ dính vào những vùng da khác khi phẫu thuật.
• Bước 2: Sử dụng dao chuyên dụng/Laser rạch một đường trên u hoặc quanh u tùy vào cấu tạo của u. Hiện nay, các kỹ thuật rạch phổ biến bao gồm: Rạch mổ thông thường, Rạch mổ tối thiểu (rạch sao cho miệng vết thương nhỏ nhất có thể), Rạch mổ elip (sử dụng với các nốt u đã nhiễm trùng nặng, có thể để lại sẹo lớn)…
• Bước 3: Tiếp tục bóc tách u khỏi các lớp tế bào và loại bỏ mủ trắng. Trong trường hợp lượng mủ quá lớn, các bác sĩ có thể đặt thêm ống dẫn lưu ngay tại vị trí của u.
• Bước 4: Cầm máu và may vết thương. Phương pháp sử dụng Laser cho hiệu quả cầm máu tốt hơn dao chuyên dụng từ 4 – 5% tùy bệnh nhân.

Khi nào cần phẫu thuật loại bỏ mụn u bã đậu?

U bã đậu chỉ có một phương pháp điều trị duy nhất là phẫu thuật. Vậy nên bạn hãy loại bỏ lối suy nghĩ thông thường: À, cứ thử cách này trước đã, nếu không hết thì hẵng đến bác sĩ và mổ sau. Nhưng đến lúc ngồi ở phòng khám thì khối u đã rơi vào tình trạng áp xe nghiêm trọng và ảnh hưởng lớn đến việc điều trị. Hãy để phẫu thuật là lựa chọn đầu tiên.

Ngoài ra, đừng để khối u sưng to hay viêm nhiễm rồi mới đến gặp bác sĩ. Theo nghiên cứu của các chuyên gia trong ngành, thời điểm tốt nhất để loại bỏ mụn bã đậu là khi kích thước của khối u còn nhỏ (khoảng 1.5 – 2cm) và chưa xuất hiện dấu hiện sưng đau. Nếu cắt bỏ khối u trễ hơn thời điểm này sẽ dễ để lại sẹo và gia tăng nguy cơ tái phát.

Những lưu ý trước khi thực hiện thủ thuật loại bỏ u bã đậu

Phẫu thuật loại bỏ mụn bã đậu được xếp vào nhóm tiểu phẫu nên quá trình thực hiện khá đơn giản và nhanh chóng. Bác sĩ sẽ thực hiện vô khuẩn và gây tê cục bộ trước rồi sau đó mới rạch mở khối u và bóc tách các tổ chức bã đậu. Cuối cùng, bác sĩ sẽ tiến hành khâu vết thương và cầm máu là hoàn tất quá trình phẫu thuật.

Vậy nên, trước khi thực hiện thủ thuật, bạn chỉ cần chú ý những điều sau:

• Cung cấp tiền sử dị ứng thuốc và thực phẩm cho bác sĩ, vì khoảng 30 – 40% rủi ro phẫu thuật thường nằm trong nhóm “Dị ứng thuốc gây mê, gây tê và giảm đau”.
• Cung cấp thông tin về bệnh lý của cơ thể như cao huyết áp, tiểu đường, đau dạ dày… và các loại thuốc đang sử dụng (thuốc hen suyễn, thuốc chống đông).
• Thực hiện một số xét nghiệm cần thiết theo yêu cầu, ví dụ như xét nghiệm máu.
• Với nữ nên thông báo với bác sĩ về chu kỳ kinh nguyệt hoặc nếu cẩn thận hơn, hãy thử thai trước khi tiểu phẫu nếu bạn có quan hệ trong thời gian trước đó.
• U bã đậu nằm trong diện được bảo hiểm chi trả chi phí phẫu thuật nên bạn hãy mang theo thẻ BHYT và giấy chuyển viện (nếu có) để được hưởng đầy đủ các quyền lợi nhé.

Hướng dẫn cách chăm sóc vết thương tại nhà nhanh lành

Phẫu thuật mụn bã đậu không cần theo dõi tại bệnh viện nên sau khi hoàn thành từ 15 – 30 phút, bác sĩ sẽ cho bạn về và tự theo dõi tại nhà. Chính vì vậy, trong thời gian tiếp theo, đây là những điều mà bạn và gia đình cần chú ý.

Về cách chăm sóc vết thương u bã đậu sau phẫu thuật

• Tùy vào tình trạng vết khâu, bạn sẽ cần thay băng từ 1 – 2 lần/ngày. Trong những ngày đầu tiên, bạn có thể đến bệnh viện hoặc trạm xá để được y tá hỗ trợ, Khi vết thương đã khô miệng, bạn có thể tự thay tại nhà.
• Không để vết thương chạm nước. Vậy nên trong thời gian này, hãy dùng khăn mềm để lau vùng xung quanh băng gạc. Nếu không may bị ướt hay mắc mưa, cần thay băng ngay lập tức.
• Kiểm tra vết thương thường xuyên, nếu phát hiện vết thương sưng đau, mưng máu hoặc chảy máu, cần đến trung tâm y tế gần nhất để có hướng xử lý.
• Uống thuốc theo kê đơn của bác sĩ, không tự ý ngưng thuốc hay đổi sang loại thuốc khác.
• Sau 7 – 10 ngày, bạn có thể đến bệnh viện để cắt chỉ (không cần nếu bác sĩ sử dụng chỉ tự tiêu).

Về chế độ ăn uống – sinh hoạt để hỗ trợ phục hồi

• Kiêng một số loại thức ăn gây mủ như nếp, thịt gà, trứng gà… Nếu vết thương có nguy cơ sẹo lõm, bác sĩ sẽ cho phép bạn ăn thịt bò hoặc rau muống để nhanh đầy sẹo.
• Hạn chế sử dụng các loại chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá và cà phê.
• Nên ăn nhiều rau củ quả, đặc biệt là các loại thực phẩm có màu đỏ, cam, vàng và uống đủ lượng nước cơ thể cần mỗi ngày.
• Có thể vận động thể dục thể thao nhẹ nhàng khi vết thương đã khô miệng, tuy nhiên cần có biện pháp hạn chế mồ hôi làm ướt vết thương.

Chi phí mổ u bã đậu giá bao nhiêu?

Chi phí tiểu phẫu mụn bã đậu phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau, tuy nhiên theo một cuộc thống kê gần đây, mức giá đang dao động trong khoảng từ 1.000.000 – 5.000.000 VNĐ. Trong đó, yếu tố tác động nhiều nhất đến mức giá này chính là tình trạng mụn. Vậy nên hãy đến bác sĩ ngay khi phát hiện ra dấu hiệu bất thường cùng với thẻ BHYT của bạn nhé.

Phòng ngừa u bã đậu như thế nào?

Phòng bệnh hơn chữa bệnh, vậy nên hãy phòng ngừa mụn bã đậu bằng những phương pháp rất đơn giản ngay sau đây. Ngoài ra, bạn có thể áp dụng những cách làm này để ngăn ngừa mụn tái phát sau khi vùng da tiểu phẫu hoàn toàn bình phục.

• U/mụn bã đậu xuất hiện do bít tắc bã nhờn nên hãy luôn giữ cho cơ thể sạch sẽ và khô thoáng, đặc biệt là những vùng da có nguy cơ cao như nách, sau tai, mông, ngực…
• Chọn các loại quần áo mỏng nhẹ và thoáng khí vào những ngày nắng nóng. Sau khi vận động mạnh nên thay quần áo để tránh bị ẩm mồ hôi.
• Tẩy da chết thường xuyên cho cơ thể để giúp lỗ chân lông luôn thông thoáng, hạn chế bít tắc lỗ chân lông.
• Cân bằng chế độ ăn uống, sinh hoạt và nghỉ ngơi điều độ để tránh gây rối loạn hormone và dẫn đến tăng tiết bã nhờn.
• Có thể đến gặp bác sĩ để được tư vấn và kê đơn nếu tình trạng u bã đậu liên tục tái lại nhiều lần.

Trên đây là toàn bộ thông tin quan trọng về mụn bã đậu mà bạn cần biết. Đây là một bệnh lý không gây nguy hiểm cho cơ thể, tuy nhiên cần được điều trị trong thời gian sớm nhất để hạn chế các rủi ro không mong muốn. Đừng quên theo dõi SeoulSpa.Vn để cập nhật những tin tức mới nhất về sức khỏe và làm đẹp nhé.